Schooldokter

De afgelopen weken ben ik druk geweest met het bestellen van medicijnen, het informeren van het ziekenhuis, de scholen, het regelen van tafels en stoelen, vervoer en accomodatie. Dit alles ter voorbereiding van de missie Medical Checks for Children (MCC) in Malawi. MCC is een organisatie van vrijwilligers met als doelstelling het bevorderen van de gezondheidssituatie van kansarme kinderen in moeilijke omstandigheden. En dat kunnen de kinderen in Malawi zeker gebruiken!

* Medisch onderzoek
Vorige week hebben negen dokters uit Nederland op twee scholen en bij een opvang voor weeskinderen, in een week ruim 1000 kinderen medisch onderzocht. In de zgn. ‘MCC carrousel’ doorliepen kinderen (met hun ouders of verzorgers) een aantal stations waarbij per station specifieke informatie werd verzameld. Zo werd gekeken naar lengte en gewicht, bloed onderzocht op ijzergebrek, kinderen behandeld tegen worminfecties en kregen ze een volledige screening door de dokter. Tot slot is gezondheidsadvies en informatie over HIV gegeven, leerden ze tandenpoetsen en handen wassen. En aan het einde van de carroussel kregen de ouders de benodigde medicijnen, vitaminen voor hun kroost mee en de kinderen een tandenborstel, tandpasta en een stukje zeep.

De lokale bevolking reageerde erg goed op MCC en waar de eerste dag de mensen nog wat schuchter en afwachtend waren, vochten ze een dag later bijna om een plekje voor een medische check van hun kind. Gelukkig hebben we de presentielijsten overgelaten aan het schoolhoofd en hebben we vooraf aangegeven hoeveel kinderen er op een dag behandeld konden worden om teleurstellingen te voorkomen...

* Gezondheidszorg in Malawi
De situatie van de gezondheidszorg in Malawi is schrijnend. De behandeling in overheidsziekenhuizen is gratis, MAAR: er is een structureel tekort aan doktoren, de meesten zijn onvoldoende opgeleid en medicijnen of de noodzakelijke middelen voor behandeling zijn vaak niet voor handen. Daarnaast zijn de wachtrijen immens, waardoor mensen soms wel vijf uur in de rij moeten staan om behandeld te kunnen worden. En als je dan eindelijk aan de beurt bent blijken de medicijnen voor Malaria op te zijn...

Voor kinderen in de landelijke gebieden betekent het dat het dichtstbijzijnde ziekenhuis ongeveer 40 kilometer verderop is. Er zijn in de dorpen wel zgn. Health Centers, maar daar kunnen ze meestal niet meer doen dan paracetamol voorschrijven of mensen doorverwijzen. Je kunt je voorstellen dat zonder auto of fiets, je wel drie keer nadenkt om de afstand tot het ziekenhuis af te leggen. In veel gevallen wachten mensen daarom veel te lang en ontwikkelt een ziekte zich ondertussen gewoon verder. Het komt dan ook zeer regelmatig voor dat mensen onderweg naar het ziekenhuis overlijden. Mijn collega Charles Stima verwoordde het zo: ‘In Malawi leer je leven met je lichamelijke gebreken, een ziekte wordt in de meeste gevallen niet behandeld, die draag je mee tot je dood’. Precies de reden waarom in Malawi nog zoveel mensen overlijden aan ziektes die relatief gemakkelijk te behandelen zijn als je er op tijd bij bent en met de juiste middelen en medicijnen.

* Situatie van kinderen
Dankzij het schoolvoedselprogramma krijgen de kinderen iedere dag een warme maaltijd (porridge). Een belangrijke basis die er in ieder geval voor zorgt dat de kinderen geen honger hebben (voor veel kinderen is het de enige maaltijd per dag). Uit het onderzoek van MCC bleken een aantal kinderen toch bloedarmoede te hebben. Naast de voedzame maaltijd op school is variatie in het eten (groente etc) daarom ook erg belangrijk.

Verder was opvallend dat bijna eenderde van de kinderen een acute aandoening had, zoals bijvoorbeeld (chronische) longontsteking, oorontsteking, actieve worminfectie etc. In totaal zijn 33 kinderen doorverwezen naar het ziekenhuis, waar ze met hun MCC formulier voorrang op behandeling kregen.

Uit de MCC evaluatie is gebleken dat veel van de gezondheidsproblemen met gevarieerde voeding, 2-jaarlijkse ontworming van kinderen, handen wassen met zeep en meer drinken simpelweg zouden kunnen worden opgelost. Voor ons de normaalste zaak van de wereld, hier niet door een gebrek aan kennis. Wij gaan uiteraard bekijken wat we hiervan in het kader van het WFP schoolvoedselprogramma kunnen meenemen en verbeteren (bv. door het trainen van leraren op het gebied van voeding en hygiene).

Zelf vond ik het schokkend om te zien hoe deze kinderen er aan toe zijn. Over het algemeen geldt: als je denkt dat ze vier jaar oud zijn, zijn ze zeven. Oftewel: klein voor hun leeftijd. Ik realiseer me hoe belangrijk de WFP schoolmaaltijden zijn voor deze kinderen, en daarnaast is het belangrijk dat ze 'thuis' voldoende gevarieerd voedsel krijgen voor een goede ontwikkeling.

* Groentetuin
Met het geld dat ik heb ingezameld van collega’s, vrienden en familie heb ik in ieder geval geprobeerd om een bijdrage te leveren aan gevarieerde voeding. Alle 62 scholen krijgen van mij namelijk groentezaden (tomaat, wortel, ui, sla, kool etc), die ze kunnen verbouwen als aanvulling op de maaltijden. Zo leren de kinderen over het verbouwen van gewassen en hebben ze daarnaast ook nog wat extra groente ter beschikking! Win-win dus!

Overigens zit WFP Malawi door de economische crisis en alle rampen in de wereld momenteel in zwaar weer en blijven donaties super belangrijk om dit programma te kunnen voortzetten. De kinderen hier hebben alle hulp echt keihard nodig!

Ik ben in ieder geval blij dat 1010 kinderen de kans hebben gekregen op dat beetje (medische) aandacht dat ze verdienen. Het liefst zou ik natuurlijk alle 78.000 kinderen in dit district die kans geven, maar dat zit er helaas voor nu niet in...

Bij deze wil ik ook van de gelegenheid gebruik maken om alle vrijwilligers van MCC heel hartelijk te bedanken voor hun enthousiaste inzet!

Liefs, Marieke

PS 1.Voor meer informatie over MCC: www.medicalchecksforchildren.org
PS 2. Jeroen Siegerink, de nieuwe project manager is zaterdag aangekomen in Malawi. De komende twee weken ga ik hem wegwijs maken in het werk hier. Erg leuk!