VOORTGANG TNT PROJECT DISTRICT MULANJE

VOORTGANG TNT PROJECT DISTRICT MULANJE

Tijdens de derde ronde schoolbezoeken zijn de omstandigheden waarin we moeten rijden echt zwaar, want het regenseizoen heeft eindelijk definitief toegeslagen. Omdat alle scholen – op 1 na – de voorbereidingen hebben getroffen voor de bouwwerkzaamheden is WFP vorige week gestart met de leveringen van cement en van chemicaliën die bij de fundering worden gebruikt om ongedierte te doden. Het transport wordt door een ingehuurd bedrijf gedaan. Wij gaan bij de scholen langs, controleren of ze de juiste hoeveelheden hebben ontvangen en nemen een kopie van de vrachtbrief mee.
Msika en Simeon moeten regelmatig de auto uit om gaten in de weg te dichten met grote stenen of op andere wijze doorgangen te vinden. Passerende fietsers bieden spontaan hulp aan. We halen halsbrekende toeren uit (lukt het net wel of net niet over deze losgeslagen brug?) maar kunnen soms toch niet verder vanwege de overstroomde paden. Fietsers, met zware vrachten op de bagagedrager, soms ook met kermende kippen en geiten vastgebonden onder de snelbinders, waden tot aan de knieen door het water. (zie foto’s)
Niettemin zijn ze vrolijk en is de eeuwige glimlach niet van hun gezichten te branden!
Bij een van de scholen is een truck met cement vastgelopen. Hij staat er al een dag en de chauffeur en bijrijders hebben de nacht in een klaslokaal geslapen. Ze zitten onder de modder vanwege hun pogingen de wielen uit te graven. Simeon zet de Landcruiser ervoor en met 20 duwende mannen achter de laadbak en onder het gejuich van een menigte schoolkinderen lukt het om de truck los te krijgen. Tien meter verder slipt hij weer weg maar na een keer of 3 vastlopen en lostrekken slagen we erin de wagen op een goed berijdbaar pad te krijgen.
Ik stel me voor hoe dit in Nederland vaak gaat: schelden op elkaar, schreeuwen, zeuren of zelfs agressief als de ANWB of bergingsmaatschappij na een uur nog niet ter plaatse is. Maar hier heb ik niemand zelfs maar zijn stem horen verheffen, ze helpen elkaar, lachen en maken grapjes, en na afloop worden wij uitvoerig door de chauffeurs bedankt (terwijl het natuurlijk in ons eigen belang is om de cement z.s.m. op de scholen te krijgen).
We krijgen zelf ook ons eerste ongeluk(je). Een geit schiet plotseling uit het maisveld de weg op en Simeon geeft een ruk aan het stuur waardoor de auto naast het pad in de greppel belandt. Ik word tegen het portier aangesmeten (eigen schuld, gordel niet om) maar kom er met een een paar schrammen en een bonkend hart vanaf.

Veel scholen zijn al begonnen met de funderingen aan te leggen. Het enige gereedschap wat ik daarbij zie ik is de kasu, een soort schop die ook gebruikt wordt voor het bewerken van land en waarmee ze prachtige rechte voren kunnen trekken.
Nu we geen grote meetings meer hebben kan ik mijn ogen eens goed de kost geven op de scholen. Elke vergelijking met een Nederlandse school is zoek. Het zijn hier vooral 1-lokaal gebouwtjes van baksteen, golfplaat, zonder ramen, zonder schoolmeubilair en alles in een deplorabele staat. Het “kantoor” van de leraren is piepklein met nauwelijks ruimte voor een tafel en kast. Heeft het iets grotere afmetingen dan wordt het ook voor opslag van maismeel en nu ook van cement gebruikt. Op een paar uitzonderingen na is het verval met geen pen te beschrijven.
De schooladministratie - met de hand beschreven vellen papier aan de wand - geeft een aardig beeld wat hier op de scholen speelt. Er zijn lesroosters, examenresultaten en overzichten van het lerarenkorps en de leden van de diverse schoolcomité’s.
Een vergelijking tussen het aantal inschrijvingen en de presentielijsten toont aan dat het absenteïsme groot is, voor meisjes meer dan voor jongens. Het aantal leerlingen per klas (standard) daalt sterk naarmate het niveau hoger wordt. Stromen er in standard 1 meer dan 100 kinderen in, dan zijn er in standard 8 misschien 20 van over. (Het lijkt wel een callcenter) Ook de verdeling jongens-meisjes verschuift sterk naarmate de kinderen ouder worden: van ca. 50/50 naar 80/20 in het voordeel van de jongens.
Het aantal wezen op de scholen staat ook overal aangegeven en schommelt rond de 15 en 20% (!) van het totaal aantal leerlingen. Een condoleanceprogramma schrijft voor welke bedragen worden uitgereikt aan leraren en andere schoolmedewerkers die een familielid verliezen.
Er zijn diverse commissies die verantwoordelijk zijn voor activiteiten als evenmenten, sport en creatieve expressie (behalve een lekke voetbal nergens ook maar iets gezien waar je deze activiteiten mee kunt beoefenen). Er is ook in elke school een Aids club, klinkt bijna gezellig.
Van bijna iedereen die ik spreek zijn een of meer gezinsleden overleden. Behalve aids is ook malaria hier een veel voorkomende doodsoorzaak. Een nog heel jonge medewerker in het hotel is drie van zijn zes broers en zussen al verloren. Een ex-onderwijzer die mij elke week een uurtje Chichewa les geeft, werkt nu bij de overheid als Aids/HIV coördinator. Zijn vrouw en hij zijn beide seropositief. Twee van hun drie kinderen zijn gestorven. Hij heeft de baan gekregen als ervaringsdeskundige, zeg maar.
Mijn collega’s van het projectteam zijn trouwens erg cynisch waar het gaat om de aidskwestie in Afrika. Als ik hen hoor is het eigen schuld dikke bult. De mensen zijn heel promiscue en beschermen zich daarbij niet. In sommige communities worden nog een soort initiatierituelen gehouden waar jonge pubermeisjes gestimuleerd c.q. gedwongen worden sex te hebben met (meerdere) oudere mannen. Ook komt het geloof voor dat sex met een maagd aids kan genezen.
Op alle scholen hangen posters en striptekeningen met voorlichting over aids en het voorkomen van sexueel misbruik van kinderen. Elke school heeft een missie en voor leerlingen en leraren hangen er vellen papier met daarop de aandachtspunten. De kinderen moeten op tijd komen, goed hun best doen, respect tonen aan volwassenen (meisjes knielen en jongens hurken voor je als ze iets vragen).
Ook voor de leraren is presentie en op tijd komen blijkbaar een probleem. Ze worden aangespoord de lessen voor te bereiden en niet dronken op school te komen (!). We hebben 1x meegemaakt dat we bij het eerste (onverwachte) bezoek arriveerden bij een school waar honderden kinderen aan het spelen waren en geen enkele leraar aanwezig was! Het kookteam (die de maispap bereiden) zat geduldig te wachten maar konden niet koken want de storeroom zat op slot.
Bij de eerstvolgende communitymeeting was op deze school echter een enorme opkomst, alles was perfect voorbereid en ze waren vreselijk opgelucht dat ze niet voor straf uit het project gegooid werden!