Community meetings

De voorbereiding
In een snikheet kamertje op het District Education Management kantoor praten we over de komende community meetings, de bijeenkomsten met o.a. leraren, dorpshoofden, het oudercomité en het voedselcomité.
Met vier mensen op zes vierkante meter loopt de temperatuur op naar 40 graden.
Msika en ik zitten klem tussen twee bureautjes van kinderformaat die behoren aan de District School Meals Coördinator (DSMC) en de HIV/Aids Coördinator. Mochten bezoekers twijfelen over het juiste aanspreekpunt dan hangen aan de muur twee briefjes: School Feeding Corner en HIV/Aids Corner. Ze kunnen ook nog in een uitgesleten fauteuil plaatsnemen, nadat ze over onze voeten zijn gestruikeld die onder de kinderbureautjes uitsteken. Msika’s achterhoofd zit tegen de blauwgeverfde lambrizering aan terwijl zijn neus tien centimeter van het computerscherm is verwijderd en zijn onderarmen in een merkwaardige hoek boven het toetsenbord zweven.
Met de DSMC bespreken we de aanpak voor de meetings en stippelen een optimale route uit.
Onderweg
Kaarten van het gebied zijn er niet, en onderweg zie ik ook geen enkel bord of wegwijzer. De DSMC weet echter feilloos alle 62 scholen te vinden in het uitgestrekte labyrint van weggetjes, zandpaden of gewoon dwars door een maisveld. Simeon, de chauffeur, werkt bij elke school zijn zelfgetekende kaart bij want bij toekomstige schoolbezoeken moeten we de weg zelf kunnen vinden.
We hebben al eens vastgezeten in de modder, maar vlakbij de eerste school is er echt een probleem als op een half afgebroken brug het linkervoorwiel plotseling in het luchtledige hangt. De auto helt zwaar naar links over, de onderkant zit vast op het wegdek. We kunnen niet meer voor- en achteruit.
Terwijl de mannen Smit-Tak-je spelen verzamelen zich in rap tempo een groot aantal toeschouwers rond de brug, ik kan nog maar net zien hoe de mannen onder de auto met stenen in de weer zijn. Na een uur hard werken lukt het om de zware wagen iets omhoog te liften, we rijden achteruit en het wiel krijgt weer grip.
Door het oponthoud lopen we achter op de planning maar daar doet de community helemaal niet moeilijk over, ze wachten gewoon.
De meeting
We zitten voor de school in de koele schaduw van een enorme boom als de genodigden komen aanlopen. Bij het groeten gaan ze even door de knieën, buigen licht voorover en houden de handpalmen tegen elkaar voor hun borst. Veel Europeanen vinden dit onderdanig, maar ik vind het mooi, een gebaar wat waardigheid (van de gever) en respect (voor de ontvanger) uitdrukt.
Het hoofd van de school heet iedereen welkom. De voorzitter van de TPA (Teacher Parents Association) staat op om te bidden, hij spreekt heel meeslepend, of hij een spannend verhaal vertelt. De aanwezigen stellen zich één voor één voor, waarbij ze gaan staan en buigen.
Dan houdt het schoolhoofd een bewogen toespraak over de effecten van Schoolfeeding, hoe het de deelname aan het onderwijs bevordert, en hoe belangrijk het is dat school en de community samenwerken om van dit project een succes te maken.
Msika gaat in op de details van de werkzaamheden. Hij deelt bouwtekeningen en materiaallijsten uit. Deze worden behandeld alsof ze van kwetsbaar perkament zijn gemaakt. Trouwens, altijd als je iets aan iemand geeft. neemt men het met twee handen tegelijk aan, heel voorzichtig, bijna teder.
Er wordt geapplaudisseerd, ik hoor het getal 30000 en “omanga” (bouwlieden). Aha, Msika heeft verteld dat TNT voor de bouwers van de keuken 30000 kwacha betaalt (150 euro). Nog meer applaus en gejuich als blijkt dat ze ook voor de bouw van de feedingshelter ‘en de storeroom betaald worden! In Nederland komen ze voor zo’n bedrag niet eens voorrijden, maar hier staat het gelijk aan ongeveer 3 maandsalarissen.
De voorzitters van de comité’s stellen vragen. Wat als de truck met bouwmaterialen vast komt te zitten? Moeten ze dan zelf de lading op het hoofd naar de school dragen? Wie monitort de voortgang van de bouw? Wie betaalt de bouwlieden uit en wanneer? Het dorpshoofd wijst op de mogelijkheid van diefstal van het materiaal en dringt bij de schoolcomité’s aan op goede voorzorgsmaatregelen. Ik vraag of ze een afsluitbare opslagruimte hebben. Die is er en het terrein wordt ’s nachts bewaakt.
De kinderen die tijdens de vergadering bij hun moeder op schoot of in de draagdoek zitten zijn muisstil. Als ze beginnen te jengelen wordt er gauw een borst ontbloot. De vrouwen laten soms ook gewoon een tepel uit hun bloes hangen zodat de kleintjes elk moment kunnen toehappen. Al zuigend doezelen ze daarna weer weg. Kom daar in Nederland eens om waar vanaf Dag Eén de nieuwgeborenen worden onderworpen aan een strak schema van voedingen en slaaptijden.
De voorzitters van de comité’s en het dorpshoofd zijn blij met de goede voorbereiding en uitgebreide voorlichting over het project. We worden uitvoerig bedankt. Ook wij spreken onze waardering uit voor de investeringen die de community heeft gedaan door bakstenen en zand te verzamelen.
In het begin nog aarzelend (maar na 10 meetings al heel vlot) zeg ik tot slot nog een paar bemoedigende woorden in het Chichewa. Bij het afscheid barst de groep – tijdens de meeting toch wat formeel en timide – onverwacht in een spontaan gezang uit, uitbundig klappend en op de tafels trommelend.
Volgens Msika is het een vreugdelied.