We blijven (positief)!

Het is vrijdagochtend iets voor tienen als ik dit stukje schrijf. Na drie dagen regen, het lijkt wat dat betreft wel Nederland -oh nee, hier geen sneeuw-, komt hier eindelijk weer een beetje de zon door. Het regenseizoen is duidelijk begonnen. Met het weer verandert er veel mee; de anders zo stoffige zandweggetjes veranderen in no time in moeilijk begaanbare modder, de omgeving wordt zo mogelijk nog groener en in de reeds goedgevulde dierentuin kom ik iedere dag weer nieuwe vrienden tegen. Vooral tegen de avond is mijn kamer een gezellige verzamelplek van allerlei vliegende en kruipende insecten. Het begin van het regenseizoen markeert ook de start van de zogeheten “leanperiod”. De voorraden bij de huishoudens (oogst is in mei) raken op en dat betekent een moeilijke zomer.

In deze blog een update over fruitbomenproject en het School Meal Programme (School Feeding). Verder is er ook een delegatie van het TNT management langsgeweest. Het was een bijzondere week met aangrijpende verhalen maar ook blije momenten. Dus daar sta ik ook even bij stil.

123 scholen en in totaal bijna 15.000 fruitbomen, dat zijn de meest actuele cijfers van het Fruitbomen project. Begin oktober hebben alle scholen een bezoek gehad met een introductie en instructie. Het aanbod was duidelijk: scholen krijgen 50 tot 200 fruitbomen, maar wel onder de voorwaarde dat de school (lees teachers, school community en learners) actief participeert in het project. In de voorbereidingsfase betekent dat het prepareren van de grond door het maken van plantingstations. Een groepje van 3 tot 5 leerlingen wordt verantwoordelijk voor 1 boom en dat begint met het maken van zo’n plantingstation: een groot gat van 90 bij 90 cm, met daarin een mix van aarde, compost en natuurlijke mest.
Afgelopen week zijn we begonnen met onze tweede ronde langs alle scholen om te kijken hoe de voortgang is. Alle plantingstations moeten nu –volgens specs- klaar zijn. Laat ik zeggen dat wederom heel duidelijk werd dat strikte monitoring hard nodig is, iets dat we al wisten uit ons bouwproject (dat van die keukens bouwen). Veel scholen waren nog niet klaar, en zijn mawa (morgen) klaar. “Really, sir, tomorrow everything finished”. Alsof ze het met elkaar hebben afgestemd! Maar we blijven positief!
Ook in dit project zijn we duidelijk, de hulp van WFP/TNT is niet vrijblijvend. We helpen graag, maar we doen het samen. En doet de ander niet mee, dan krijgen ze een kans om zich te verbeteren. Is er geen verbetering, dan is het “out of project”. Wat me positief verrast is dat de lokale overheid deze aanpak omarmt. Ze werken er graag aan mee, en verbinden consequenties aan laksheid en het niet nakomen van afspraken door te scholen.
Omdat een tweede kans veel tijd en geld kost (met drie personen tot 1,5 uur met de auto (diesel)), kondigen we nu bepaalde bezoeken aan. Omdat het bereik vaak slecht is en computers met internet nergens beschikbaar zijn (er is immers ook geen elektriciteit), doen we dat via SMS. Deze manier van communicatie vanuit het WFP naar de scholen is nieuw, maar lijkt goed te werken. De komende twee weken (mijn laatste twee) bezoeken we (met hulp van lokale district school meal coordinators) nog 80 scholen.

Eten, de pap, is er nog niet. En het ziet er niet naar uit dat het voor 1 januari 2011 goed komt. Sterker nog, het programma is voor 2011 nog niet geheel gegarandeerd. Het programma, dat officieel een overheidsprogramma is dat 100% wordt gesupport door WFP and donors, en huidige shortfall liggen erg gevoelig op het moment. Ik kan en wil er daarom op dit moment niet meer over kwijt. Behalve dan dat ik hoop dat door de gezamelijke inspanning van stakeholders het programma begin 2011 weer op het oude niveau terug is. Wat dat is hard nodig.

Tot slot vorige week. 8 managers van TNT bezochten Malawi. De eerste drie dagen stonden meetings en presentaties op het programma in Lilongwe en Blantyre. De WFP Country Director, het WFP Country Office, het warehouse, de diverse projecten. Maar ook een bezoek aan BERL (www.berl.biz), een bio energy prodcution company, waarin TNT een substantieel belang in heeft.
Maar uiteraard hadden de bezoeken aan de scholen, een ziekenhuis en huishoudens het meeste impact. Want daar zagen ze in het echt wat voor een verschil het School Meal Programme maakt. En ook wat het effect is van het feit dat er nu geen pap is. Als je deze blog via je computer leest dan vind je onderaan een fotoimpressie van de week.

De fieldtrip was voor mij ook erg bijzonder. Samen met een groep collega’s beleven en delen wat we/ik hier doe(n). In de normale werkweken is er of maak ik beperkt ruimte voor alle persoonlijke verhalen. De verhalen achter de kinderen. Dat houdt het werkbaar. Maar tijdens de voorbereiding van de fieldtrip en tijdens de week zelf, kwam ik ineens bij de kinderen thuis. Zo was ik bij een huishouden met o.a. een moeder en drie kinderen. De omstandigheden waarin ze wonen zijn bar. Een klein hutje met verder niets. Geen stromend water, geen elektriciteit, geen bedden. Zitten en slapen doen ze op de grond. De vrouw werkt 6 dagen in de week. Voor minder dan een euro per dag. Vier weken geleden was haar zus overleden. Ze liet 4 kleine kinderen na, de vader was al overleden. De vrouw heeft de zorg voor de 4 kleintjes overgenomen. Dus 7 kinderen, vrijwel geen inkomen en bijna altijd aan het werk. Het is dan niet makkelijk om positief te blijven. Hoe ze dat deed/gaat doen, durfde ik niet te vragen. Ik voelde me ook een beetje ongemakkelijk. Een vreemde mix van medelijden en respect. En ik stond weer even stil bij het feit hoe goed wij het hebben.

Dat is overigens 1 van de dingen die ik mee ga nemen vanuit hier. Meer stilstaan bij al het positieve en belangrijke. In mijn eigen leven en in de wereld om mij heen. Ik heb nu een tijdje “Nederland” van een afstandje gevolgd, en stel vast dat veel energie gaat in onbelangrijke, kleine en negatieve dingen. Terwijl we het goed hebben en daarnaast energie verspillen die nodig is belangrijke dingen.

Voordat het filosofisch wordt, nog een positieve afsluiter. TNT Post heeft het besluit genomen om onze inspanningen in Malawi voor nog eens 3 jaar te continueren. Simpel gezegd: we blijven. Dat vind ik een moedig besluit in de roerige tijden waarin ons bedrijf zich bevindt. Daarmee laat TNT Post zien dat ze niet alleen verantwoordelijkheid neemt om een gezond bedrijf in Nederland te zijn, maar ook niet wegloopt voor de verantwoordelijkheid die zij hier inmiddels heeft. En daarmee dus een duurzame en betrouwbare partner te blijven, ook Malawi.

Groeten, Jeroen.